Các thông số cơ bản của CPU
Các loại CPU đều bao gồm nhiều thông số khác nhau. Tuy nhiên, nếu bạn có nhu cầu mua máy tính thì chỉ cần quan tâm đến một vài thông số quan trọng sau đây.
Các loại CPU dành cho máy tính, laptop
Tại Việt Nam hiện nay đang có 2 thương hiệu CPU máy tính phổ biến, nổi tiếng với chất lượng tốt, dễ sử dụng, hiệu năng khá mạnh mẽ, ổn định.
Intel được xem là thương hiệu CPU lớn nhất trên thế giới, với độ phủ rộng rãi, được nhiều người biết đến và sử dụng. Với việc chiếm lĩnh thị trường chip dành cho máy tính, PC, laptop, hiện tại khó có đối thủ nào có thể vượt mặt được Intel.
Được biết, Intel cũng là dòng chip thương mại đầu tiên trên thế giới. Trải qua hơn 50 năm phát triển, các sản phẩm mới của hãng ngày càng tiến bộ về khoa học, công nghệ, với hiệu suất lớn hơn trong khi đó giá thành lại giảm so với trước đó. Từ đó tạo điều kiện cho nhiều người dùng build PC có thể sở hữu CPU mạnh mẽ với giá thành tốt hơn, hoặc bạn cũng dễ dàng tìm mua những chiếc laptop với các chip hiện đại mà mức giá lại hợp túi tiền.
CPU Intel đến nay có thể xem là khá đa dạng. Bao gồm các dòng chip phổ biến như Intel Pentium, Intel Celeron, Intel Xeon, Intel Core i3, i5, i7, …
Luôn bám sát theo Intel, AMD là thương hiệu CPU máy tính đứng vị trí thứ 2. Bên cạnh các dòng chip xử lý, các dòng card đồ họa của AMD cũng có chỗ đứng vững chắc, cạnh tranh khá gay gắt với loại card đồ họa NVIDIA.
CPU AMD cũng được phân cấp thành các loại R3, R5, R7, R9 tương tự như chip Intel. Xét về hiệu năng, các dòng chip AMD cũng mạnh mẽ không thua kém đối thủ của mình.
Chip Apple A series
Dành cho các mẫu smartphone của mình Apple đã phát triển SoC với dòng chip Apple A Series nổi tiếng, khởi đầu trên chiếc điện thoại iPhone 3GS ra đời cách đây nhiều năm. Những con chip Apple A được xây dựng trên nền tảng ARM, bao gồm hệ thống vi mạch, CPU và GPU.
Qua nhiều năm, chip Apple vẫn được đánh giá cao trên thị trường và được xem là những con chip đi trước thời đại. Chip Apple A mới nhất hiện nay, được tích hợp trên thế hệ điện thoại iPhone 13 Series đó là chip Apple A15 Bionic, với cấu trúc 6 nhân, gồm 2 nhân hiệu suất cao và 4 nhân tiết kiệm năng lượng, được sản xuất trên tiến trình 5nm. Với dòng chip này, hiện Apple vẫn là thương hiệu điện thoại vô đối nhờ tốc độ xử lý thần tốc, đáp ứng mọi tác vụ từ cơ bản đến phức tạp.
Chip Snapdragon được phát triển bởi nhà sản xuất Qualcomm, là một trong những thương hiệu hàng đầu về chip xử lý đa phân khúc dành cho các dòng điện thoại Android. Chip Snapdragon được cấu thành từ các bộ phận như CPU, GPU, RAM, bộ xử lý camera, bộ xử lý màn hình hiển thị, ….
Chip Snapdragon được phân cấp thành các phân khúc đa dạng như: Từ 8xx là dòng chip cao cấp, 6xx là chip trung cấp, 4xx là chip phổ thông và từ 2xx là các loại chip giá rẻ. Hiện nay, con chip mới nhất là Snapdragon 8 Gen 1 với hiệu năng khủng, được sản xuất trên tiến trình 5nm, tích hợp trong các mẫu điện thoại cao cấp như Samsung Galaxy S22 Ultra.
Gia nhập vào cuộc đua công nghệ vi xử lý, thương hiệu Huawei đến từ Trung Quốc cũng cho ra mắt dòng chip Kirin, được biết là đủ khả năng để cạnh tranh với các đối thủ khác như Exynos, MediaTek, …
Con chip đầu tiên được ra mắt của thương hiệu này là Kirin 620, tạo được ấn tượng tốt trong phân khúc vi xử lý tầm trung. Tiếp theo đó, những con chip bán dẫn khác ngày một được ra mắt, như Kirin 650, 659, Kirin 710, 710A, Kirin 810, 820 đều sở hữu 8 nhân và được tích hợp vào các dòng điện thoại của công ty mẹ.
Chip Exynos được sản xuất bởi ông trùm công nghệ xử sở Kim Chi – Samsung. Bên cạnh việc sử dụng những con chip của đối tác bên thứ 3 như Snapdragon, Mediatek thì Samsung cũng tự sản xuất ra những dòng chip cho riêng mình, tạm gọi là “cây nhà lá vườn”. Đây là một nước đi hết sức đúng đắn trong thời buổi khan hiếm chip hiện nay.
Tính đến nay, Exynos đã phát triển qua 19 thế hệ, được nhà sản xuất Hàn Quốc tích hợp cho các mẫu điện thoại Samsung của mình. Dòng chip này phổ biến ở phân khúc từ phổ thông cho đến cao cấp, hiệu năng khá mạnh mẽ và đủ sức để cạnh tranh với những đối thủ khác.
Chip Helio đến từ thương hiệu MediaTek của Đài Loan, chủ yếu hướng đến phân khúc điện thoại thông minh giá rẻ cho đến tầm trung. Ưu điểm của chip Heplio là giá thành phải chăng, nhưng bên cạnh đó nó cũng cung cấp hiệu năng ổn định để thiết bị xử lý tốt, đáp ứng các tác vụ phổ thông từ người dùng. Ngoài ra, các loại chip cũng thường được biết đến với khả năng đáp ứng chơi game khá tốt.
Chip MediaTek Helio chia làm các dòng G và P, trong đó con chip G70, G80, G90, G90T thuộc phân khúc tầm trung. Chip P35 thuộc phân khúc giá rẻ, còn Helio P90 sẽ là đối thủ trực tiếp của Snapdragon 710.
CPU – Bộ vi xử lý bao gồm các thành phần nào?
CPU là một kiến trúc phức tạp, tuy nhiên chúng ta có thể tạm chia bộ vi xử lý thành 5 thành phần cơ bản như sau:
CPU chuyển dữ liệu nhanh như thế nào?
Tương tự những thiết bị sử dụng tín hiệu điện, với CPU, dữ liệu có thể được di chuyển với tốc độ gần bằng tốc độ ánh sáng. Được biết, tốc độ ánh sáng là 299.792.458 m/s. Tuy nhiên, điều này còn tùy thuộc vào kim loại truyền tín hiệu. Thông thường, dữ liệu trong CPU có thể được truyền đi với tốc độ bằng 75-90% tốc độ ánh sáng.
Lợi ích khi sử dụng phần mềm kiểm tra CPU Z
Là một phần mềm giúp cung cấp thông tin chi tiết về cấu hình máy tính, CPU Z đem tới những lợi ích sau:
Chip Apple A series
Dành cho các mẫu smartphone của mình Apple đã phát triển SoC với dòng chip Apple A Series nổi tiếng, khởi đầu trên chiếc điện thoại iPhone 3GS ra đời cách đây nhiều năm. Những con chip Apple A được xây dựng trên nền tảng ARM, bao gồm hệ thống vi mạch, CPU và GPU.
Qua nhiều năm, chip Apple vẫn được đánh giá cao trên thị trường và được xem là những con chip đi trước thời đại. Chip Apple A mới nhất hiện nay, được tích hợp trên thế hệ điện thoại iPhone 13 Series đó là chip Apple A15 Bionic, với cấu trúc 6 nhân, gồm 2 nhân hiệu suất cao và 4 nhân tiết kiệm năng lượng, được sản xuất trên tiến trình 5nm. Với dòng chip này, hiện Apple vẫn là thương hiệu điện thoại vô đối nhờ tốc độ xử lý thần tốc, đáp ứng mọi tác vụ từ cơ bản đến phức tạp.
Chip Snapdragon được phát triển bởi nhà sản xuất Qualcomm, là một trong những thương hiệu hàng đầu về chip xử lý đa phân khúc dành cho các dòng điện thoại Android. Chip Snapdragon được cấu thành từ các bộ phận như CPU, GPU, RAM, bộ xử lý camera, bộ xử lý màn hình hiển thị, ….
Chip Snapdragon được phân cấp thành các phân khúc đa dạng như: Từ 8xx là dòng chip cao cấp, 6xx là chip trung cấp, 4xx là chip phổ thông và từ 2xx là các loại chip giá rẻ. Hiện nay, con chip mới nhất là Snapdragon 8 Gen 1 với hiệu năng khủng, được sản xuất trên tiến trình 5nm, tích hợp trong các mẫu điện thoại cao cấp như Samsung Galaxy S22 Ultra.
Gia nhập vào cuộc đua công nghệ vi xử lý, thương hiệu Huawei đến từ Trung Quốc cũng cho ra mắt dòng chip Kirin, được biết là đủ khả năng để cạnh tranh với các đối thủ khác như Exynos, MediaTek, …
Con chip đầu tiên được ra mắt của thương hiệu này là Kirin 620, tạo được ấn tượng tốt trong phân khúc vi xử lý tầm trung. Tiếp theo đó, những con chip bán dẫn khác ngày một được ra mắt, như Kirin 650, 659, Kirin 710, 710A, Kirin 810, 820 đều sở hữu 8 nhân và được tích hợp vào các dòng điện thoại của công ty mẹ.
Chip Exynos được sản xuất bởi ông trùm công nghệ xử sở Kim Chi – Samsung. Bên cạnh việc sử dụng những con chip của đối tác bên thứ 3 như Snapdragon, Mediatek thì Samsung cũng tự sản xuất ra những dòng chip cho riêng mình, tạm gọi là “cây nhà lá vườn”. Đây là một nước đi hết sức đúng đắn trong thời buổi khan hiếm chip hiện nay.
Tính đến nay, Exynos đã phát triển qua 19 thế hệ, được nhà sản xuất Hàn Quốc tích hợp cho các mẫu điện thoại Samsung của mình. Dòng chip này phổ biến ở phân khúc từ phổ thông cho đến cao cấp, hiệu năng khá mạnh mẽ và đủ sức để cạnh tranh với những đối thủ khác.
Chip Helio đến từ thương hiệu MediaTek của Đài Loan, chủ yếu hướng đến phân khúc điện thoại thông minh giá rẻ cho đến tầm trung. Ưu điểm của chip Heplio là giá thành phải chăng, nhưng bên cạnh đó nó cũng cung cấp hiệu năng ổn định để thiết bị xử lý tốt, đáp ứng các tác vụ phổ thông từ người dùng. Ngoài ra, các loại chip cũng thường được biết đến với khả năng đáp ứng chơi game khá tốt.
Chip MediaTek Helio chia làm các dòng G và P, trong đó con chip G70, G80, G90, G90T thuộc phân khúc tầm trung. Chip P35 thuộc phân khúc giá rẻ, còn Helio P90 sẽ là đối thủ trực tiếp của Snapdragon 710.
CPU – Chip máy tính hoạt động như thế nào?
Mặc dù có thiết kế phức tạp song nói về hoạt động của CPU thì chỉ bao gồm những bước cơ bản sau: tìm và nạp thông tin, giải mã thông tin, thực thi các lệnh từ phần mềm. Đây được gọi chung là một chu kỳ lệnh được thực hiện trên bộ vi xử lý. Hoạt động của CPU không phụ thuộc vào hình thức vật lý, chủ yếu là thực hiện các lệnh được mã hóa và lưu trữ, còn được gọi là các chương trình.
Các chu kỳ lệnh sẽ được lặp lại, sau 1 lệnh thì lệnh tiếp theo sẽ được thực thi trong chuỗi giá trị. Có nhiều dạng lệch khác nhau, chẳng hạn thao tác truy cập vào một chương trình nào đó, được quy vào lệnh nhảy, đồng nghĩa màn hình của bạn sẽ hiện lên một cửa sổ khác. Ngoài ra còn hàng loạt những loại lệnh khác như tính toán, logic, so sánh, …
Các CPU dùng transistors
Kiến trúc CPU có thể coi là ngày càng phức tạp hơn khi con người phát triển nên nhiều công nghệ hiện đại, tạo điều kiện để xây dựng những thiết bị cỡ nhỏ hơn và đáng tin cậy hơn, mang nhiều chức năng tiện tiến. Cải tiến đấu tiên có thể kể đến là sự ra đời của transistors. Từ đó, CPU bán dẫn không còn được xây dựng với những phần tử chuyển mạch cồng kềnh hay mong manh nữa, thay vào đó là những loại CPU phức tạp được xây dựng trên các mạch in chưa các thành phần riêng biệt.
Máy tính sử dụng CPU mạch bán dẫn đã có cho mình một số lợi thế so với những dòng máy tính thế hệ đầu trước đó. Độ tin cậy của CPU tăng lên, đồng thời việc lượng điện năng tiêu thụ cũng giảm đi. Các bóng bán dẫn giúp CPU hoạt động tốt hơn, tốc độ xử lý nhanh hơn so với các rơ-le hoặc đèn điện tử. Nhờ transistors, các nhà phát triển đã mở ra một thời kỳ mới về công nghệ vi xử lý.
CPU – Bộ vi xử lý bao gồm các thành phần nào?
CPU là một kiến trúc phức tạp, tuy nhiên chúng ta có thể tạm chia bộ vi xử lý thành 5 thành phần cơ bản như sau:
